- DERVUS
- DERVUSmeliori olim apud Germanos conditione, quam Romanos, vid. Tacit. de Germ. moribus. c. 25. Quatuor enim in Saxonia olim et Frisia, Germaniae regionibus, hominum genera fuisse deprechendimus, Nobilium, qui Edhilingi: Liberorum vel Ingenurorum, qui Frilingi: Libertorum vel Litorum, qui Lazzi vocabantur: atque Servorum. Apud Anglos vero et Werinos, eiusdem Germaniae gentes, tres solum erant hominum ordines, Adelingorum seu Nobilium, Liberorum et Servorum. In lege Salica Nobilium nulla mentio sit, quia Nobilitatis tum ordo a Plebe distinctus non erat, totô Francorum Regnô, in duos modo ordines Clericorum et Laicorum vel Saecularium, divisô. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall. in voce Rotomagus. Erant autem Servorum apud Anglo Saxones et Normannos, quidam Praediales, quidam Personales: hi ex more Romanorum, illi e Germanorum constituti. Personales, nihil proprii possidentes, dominis suis lucrabantur omnia, et ab eisdem alebantur. Praediales, quamvis servilis erant conditionis, et originis, sua tamen ad arbitrium domini praedia possidebant et facultates, opera rustica et servitia sibi indicta per villas facientes, et Villani inde nuncupati. Henr. Spelmann. glossar. Archaeol. plura apud B. Rhenanum Rer. Cerm. l. 2. tit. Status Galliarum et Germamarum sub Francis Regibus et Imperatorib. ibique Notas Ampliss. Ottonis, ubi is de IV. Ordinibus, quibus prisci Germani inter se distincti fuêre: deque tribus Servorum apud eos classibus, Fiscalinis, Ecclesiasticis et Mancipiis privatorum, accurate agit, Adde superius dicta, voce Servi. Nec omittendum, quod, uti olim apud Veteres, sic mediô quoque aevô, Servi vaenum exponebantur, cuius signum apud illos titulus collo appensus, apud istos ramus in capite. illorum pretium commune 20. aureor. ex l. 31. D. de Minor. istorum 10. auri librae, apud Gregorium Turon. Hist. l. 2. c. 5. sol. 15. aut 25. in L. Sal. tit. 11. §. 5. Qua de re vide Car. du Fresne pluribus agentem locô cit. ubi inprimis de Servorum medii aevi matrimoniis inter se et cum liberis hominibus, de eorundem statura, prole, bonis, successoribus, varia erudite congessit: aliquid etiam de Servorum apud Veteres pretio infra, voce Solidus.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.